Een hartje als geen ander: 1 op 100 baby’s in België wordt geboren met een hartafwijking
Week van het Hart, georganiseerd door de Belgische Cardiologische Liga, vraagt aandacht voor aangeboren hartafwijkingen
.png)
Tijdens de 46ste Week van het Hart (22 tot 29 september) zet de Belgische Cardiologische Liga de vaak onzichtbare aandoening in de kijker met de campagne “Een hartje als geen ander”. Elk jaar worden in België ongeveer 1.000 baby's geboren met een hartafwijking. Dat is 1 op 100 kinderen, wat meteen de meest voorkomende aangeboren afwijking is. Voor honderden van hen is een medische of chirurgische ingreep noodzakelijk in de eerste levensweken of -maanden.
Achter elke hartslag schuilt een verhaal
Dankzij medische vooruitgang bereikt vandaag meer dan 95% de volwassen leeftijd. Maar daarmee eindigt hun verhaal niet: de meeste patiënten blijven levenslang nood hebben aan gespecialiseerde opvolging. Tijdens de Week van het Hart 2025, van 22 tot 29 september, zet de Belgische Cardiologische Liga (BCL) met de campagne “Een hartje als geen ander” deze kinderen, jongeren en volwassenen met een aangeboren hartafwijking centraal.
Van eenvoudige gaatjes tot complexe ingrepen
Aangeboren hartafwijkingen zijn een groep van misvormingen van het hart of de grote bloedvaten die ontstaan tijdens de zwangerschap. Er bestaan eenvoudige vormen, zoals een gaatje in het tussenschot (ASD of VSD), die vaak spontaan sluiten of relatief eenvoudig te behandelen zijn. Maar er zijn ook complexere afwijkingen die chirurgische ingreep vereisen zoals een transpositie of omwisseling van de grote vaten of obstructies van hartkleppen.
“Het succes van de eerste operatie is maar het begin,” zegt Antoine Bondue, voorzitter van het Wetenschappelijk Comité van de BCL. “Een hartafwijking verdwijnt nooit. Ook al overleven bijna alle kinderen, ze dragen het hun hele leven mee. Opvolging is cruciaal om complicaties te vermijden.”
Als het hart anders groeit
De vorming van het hart begint al heel vroeg tijdens de zwangerschap, vaak nog voordat de aanstaande moeder weet dat ze zwanger is. In de meeste gevallen is de precieze oorzaak van een aangeboren hartafwijking onbekend. Vaak gaat het om een combinatie van factoren bij de moeder of genetische, infectieuze of omgevingsfactoren die tijdens de vroege zwangerschap ingrijpen op de ontwikkeling van het hart. Soms speelt genetica een doorslaggevende rol, vooral bij afwijkingen die samenhangen met een chromosomale aandoening, zoals trisomie 21.
Het is belangrijk te benadrukken dat dit noch de schuld van de ouders, noch van het kind is. Sommige afwijkingen kunnen al tijdens de zwangerschap via een echo worden opgespoord, andere pas bij de geboorte, in de kindertijd of zelfs later op volwassen leeftijd.
Een levensverhaal dat niet stopt na de eerste operatie
Hoewel de overlevingskansen sterk verbeterd zijn, blijft opvolging levenslang essentieel. Zelfs na succesvolle chirurgie kunnen er jaren later complicaties optreden, zoals ritmestoornissen, lekkende of vernauwde hartkleppen, hartfalen of problemen met de longcirculatie. Leven met een aangeboren hartafwijking is een levenslange uitdaging, met cruciale stappen in de zorg die je niet mag missen.
Onzichtbare impact op jonge levens
Kinderen met een hartafwijking zien er vaak gezond uit, maar raken sneller vermoeid, hebben moeite met sporten of vallen uit tijdens de turnles. Ouders en leerkrachten onderschatten soms de ernst van hun klachten.
“Deze aandoeningen zijn niet altijd zichtbaar, maar hebben wel een diepe impact op de fysieke én emotionele ontwikkeling van kinderen en jongeren,” zegt Rik Vanhoof, Algemeen Directeur van de BCL. “Het gaat niet enkel om overlevingskansen, maar ook om levenskwaliteit, zelfbeeld en kansen in het dagelijks leven.”
Een hartje tekenen, een verhaal vertellen
Om de campagne “Een hartje als geen ander” onder de aandacht te brengen, tekenden kinderen, jongeren en volwassenen met een aangeboren hartafwijking hun eigen hart. Uit hun unieke creaties werden kleurrijke opstrijkbare patches gemaakt. Iedereen kan ze dragen – als teken van verbondenheid, steun en solidariteit, én als bijdrage aan belangrijk wetenschappelijk onderzoek.
Onder hen ook Céline, 33 jaar en geboren met transpositie van de grote bloedvaten: “Ik leef met een zwakker hart, mensen beseffen dat niet altijd en houden daar niet altijd rekening mee.”
Week van het Hart in heel België
Zoals elk jaar hebben ziekenhuizen, gemeenten en medische centra in het hele land hun medewerking toegezegd. Tijdens de Week van het Hart kan iedereen deelnemen aan lezingen, gratis screenings, workshops en getuigenissen.
Ontdek het volledige programma op: liguecardioliga.be. Download hier.
Praktische info
Infobrochure kan je hier downloaden.
